Kennisbank
Wij helpen jou met onze brede kennis
Tinnitus
Als je lijdt aan tinnitus, hoor je constant geluid, terwijl er geen geluidsbron is. De geluiden die iemand hoort verschillen. Mensen omschrijven het als gebrom, geruis, gepiep, geratel, geklop, gesuis, gebonk. Sommige mensen hebben er alleen last van als het stil is, anderen hebben er 24 uur per dag last van. Tinnitus kan leiden tot stress en depressie. Stress verergert de symptomen en zo komen mensen in een vicieuze cirkel terecht.
Als je last hebt van gehoorproblemen, kun je als muzikant terecht bij therapeuten, die zich hebben gespecialiseerd in gehoorschade bij muzikanten.
Hyperacusis
Voor wie last heeft van hyperacusis zijn de kleinste geluiden al irritant. Je bent al overgevoelig voor dagelijkse geluiden, zoals het roeren in een koffiekopje, het openen van een plastic zakje. Het is bekend dat Ludwig Von Beethoven aan hyperacusis leed. Toch schreef hij juist in die tijd de mooiste werken.
Muziek en gehoor
Gehoorschade is een groot probleem bij muzikanten, niet alleen bij professionals, maar ook bij amateurs. Misschien is het bij amateur muziekverenigingen zelfs nog wel een groter probleem. Want inmiddels hebben veertien professionele symfonieorkesten en de overheid een arboconvenant gesloten, waardoor de werkgever verplicht is om voorzieningen te treffen als geluidsdemping, een optimale orkestopstelling en individuele gehoorbescherming. Die afspraken zijn er voor amateurorkesten niet. En dat terwijl een fanatieke amateurmuzikant zijn of haar gehoor ook heel wat uren blootstelt aan een flinke hoeveelheid decibellen.
Veel muziekverenigingen hebben helaas niet het budget om te investeren in gehoorbescherming. Wat je als bestuurder wel kunt doen, is je leden bewust maken van het probleem en ze wijzen op maatregelen die ze zelf kunnen treffen. Als je leden de mogelijkheid biedt om gehoorbescherming gezamenlijk via de vereniging aan te schaffen, betaal je waarschijnlijk per set minder. Wat zeker ook helpt is dat de dirigent aandacht heeft voor het volume dat sommige individuele muzikanten produceren. Als die ene muzikant (die we allemaal wel kennen) nou eens niet regelmatig flink uithaalt, komt dat de balans ook nog eens ten goede.
Als je problemen hebt met je gehoor, betekent het je je hobby niet meer goed kunt uitvoeren. Want als je niet meer hoort of je zuiver speelt, is dat vervelend voor jezelf, maar ook voor je collega-muzikanten. Naast doofheid zijn tinnitus en hyperacusis gehoorproblemen waarmee je als muzikant geconfronteerd kunt worden.
Op de website Oorcheck kun je zelf ervaren hoe het klinkt als je gehoorschade hebt opgelopen. Je kunt hier ook zelf je gehoor testen. Lawaai is een grote veroorzaker van gehoorschade. De piep die je na een avond uit in je oren hoort is een ernstige waarschuwing!
Voorkom gehoorschade
Er is niet één duidelijke oplossing of maatregel die het ontstaan van gehoorschade kan beperken of voorkomen. Het toepassen van verschillende maatregelen tegelijkertijd geeft het meeste effect.
Akoestiek
De akoestische eigenschappen van een ruimte kunnen we uitdrukken in nagalmtijd. Dit getal wordt bepaald door het volume van de ruimte en door de dempende eigenschappen van de vloer- en wandbedekking. Een lange nagalmtijd geeft echo’s (zoals in een kerk), bij een korte nagalmtijd klinkt de ruimte droog. Het is de kunst om de goede balans te vinden. Een te lange nagalmtijd geeft zoveel geluidsreflecties, dat muziekpassages in elkaar overlopen en het geheel één grote brij van klanken wordt. Bij een te korte nagalmtijd klinkt de muziek niet vol, het speelt zwaar en het kost veel inspanning om forte te spelen. Het is logisch dat harde materialen weinig geluid absorberen. Denk hierbij aan een harde vloerbedekking zoals linoleum, keramische tegels of kunststof. Zachte vloerbedekking dempt het geluid misschien weer teveel.
Houd ook rekening met glaswanden, die weinig geluid absorberen maar wel reflecteren. Het helpt soms al om gordijnen op te hangen of om langs de wanden geluidsabsorberend materiaal aan te brengen. Afhankelijk van de hoogte van de ruimte kan het wenselijk zijn om het plafonds en wanden van akoestische plafondplaten te voorzien. De maatregelen die je moet nemen, hangen ook samen met het soort muziekvereniging en het aantal leden. Een grote malletband ( drums ) klinkt harder dan een harmonieorkest met kleine bezetting. Er zijn gespecialiseerde adviesbureaus die de nagalmtijd kunnen berekenen.
Decibelmeting in het orkest
Een geluidshinderinspectie is een specialistische aangelegenheid waarvoor een gespecialiseerd adviesbureau moet worden ingeschakeld.
Repetitieruimte
Een repetitieruimte moet aan allerlei eisen voldoen als het gaat om geluidsoverlast voor omwonenden. Daarnaast vinden we de akoestiek in de ruimte zelf belangrijk, is er niet teveel galm of klinkt het geluid niet te droog. Maar wordt er ook nagedacht over de invloed van het geluid op oren van de muzikanten?
Geluidsschermen
Bij muziekspeciaalzaken worden verschillende soorten geluidsschermen verkocht, die bijvoorbeeld om een drumstel of achter een stoel geplaatst kunnen worden. Het nadeel van deze schermen is dat ze een stuk klank wegnemen waardoor de balans/de klankkleur van het orkest verandert. Het is dus bijvoorbeeld niet aan te raden de hele blazerssectie af te schermen i.v.m. het wegnemen van de klankkleur.
Gehoorbescherming
Wat je als individuele muzikant kunt doen om gehoorschade te voorkomen, is het dragen van gehoorbescherming. Voor muzikanten zijn er speciale oordoppen, die alleen schadelijk geluid filteren. De prijs varieert van een paar euro voor standaard oordoppen tot een paar honderd euro voor op maat gemaakte oordoppen. Als je met meerdere muzikanten tegelijk oordoppen aanschaft, kun je waarschijnlijk een lager tarief bedingen.
Je kunt allerlei redenen hebben om geen oordoppen te dragen, want het is ook even wennen. Met deze tips wen je er sneller aan en bescherm je je gehoor nog beter:
• Draag overal waar lawaai is oordoppen, bijvoorbeeld ook in uitgaansgelegenheden
• Draag je gehoorbescherming ook als je alleen oefent, je went zo aan het geluid
• Doe oordoppen al ruim voordat je begint met oefenen of repeteren in.
Kijk elders op onze site voor producten die helpen je gehoor te beschermen bij het musiceren. Of neem even contact op met ons, we helpen je graag met kundig advies!
